Γυμνάσιο και Λ.Τ. Τσαριτσάνης

 

ΓΥΜΝΑΣΙΟ  και Λ.Τ. ΤΣΑΡΙΤΣΑΝΗΣ

«ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ  ΟΙΚΟΝΟΜΟΣ»

          Η κεντρική είσοδος του  Γυμνασίου και Λυκείου Τσαριτσάνης

 

 

Εκπαιδευτήρια Τσαριτσάνης – Πορεία στο χρόνο.

α. Ίδρυση – Λειτουργία στα πρώτα χρόνια του Ν. Ε. Διαφωτισμού

Φάρο πνευματικό για την κεντρική αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδα, τόσο στα χρόνια της Οθωμανικής κυριαρχίας όσο και αργότερα αποτέλεσε η Οικονόμειος Σχολή.

Η Οικονόμειος Σχολή είναι η συνέχεια της σχολής της Τσαριτσάνης της οποίας τα θεμέλια μπήκαν το 1670 και άρχισε να λειτουργεί το 1690 σύμφωνα με ιστορικές πηγές. Πρώτος δάσκαλός της ήταν ο Νικόλαος Πεταλιάς και τον διαδέχτηκαν ιδιαίτερα αξιόλογες πνευματικές μορφές της εποχής.

Στα μέσα του 18ου αιώνα τα εκπαιδευτήρια πήραν καινούρια μορφή και επαναπροσδιόρισαν το παιδευτικό τους έργο.

Ο σημαντικος δάσκαλος αυτής της περιόδου ήταν ο Κυριάκος Οικονόμου, πατέρας του Κων/νου Οικονόμου. Το σχολείο γνώρισε μεγάλη ακμή επί Κων/νου Κούμα (1798-1802) και ακόμη μεγαλύτερη επί Κων/νου Οικονόμου (1805-1808)

Μετά το 1808 και για ένα χρονικό διάστημα δεν λειτούργησαν τα σχολεία της Τσαριτσάνης εξαιτίας της επιδημίας της πανώλης και επαναλειτούργησαν επί Μητροπολίτη Χρύσανθου με δάσκαλο τον Ιωάννη εξ Αγράφων.

β. Διδάσκαλοι – Μορφή

 


Στη σχολή της Τσαριτσάνης, σ” αυτό το αξιόλογο πνευματικό κέντρο, όπως χαρακτηρίστηκε εκείνη την εποχή, δίδαξαν οι σπουδαιότεροι λόγιοι και σοφοί της νεότερης Ελλάδας.

Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται ο Ν. Πεταλιάς, οι πατριώτες, Χρύσανθος Κουλούρης από το 1700-1725, Αθανάσιος Θεμελής από το 1729-1764 καθώς και ο Σεβαστός Λεοντιάδης από το 1725-1728.

Αργότερα, δίδαξαν ο Ευγένιος Βούλγαρης (1752-1754), Μέγας Διδάσκαλος του γένους, ο Κων/νος  Μοναχός (1765-1768) και ο διάσημος τυρναβίτης Ιωάννης Δημητριάδης  Πέζαρος, θεμελιωτής της ελληνικής παιδείας.

Όμως, τη δόξα και τη φήμη, τη μεγάλη ακμή της, τη γνώρισε κατά τη διάρκεια της Σχολαρχίας του Κων/νου Οικονόμου Εξ Οικονόμων, στις αρχές του 19ου αι.  και του Λαρισαίου Λόγιου Κ. Κούμα Μεγάλη του καινοτομία ήταν η εισαγωγή της Άλγεβρας για πρώτη φορά στο ωρολόγιο πρόγραμμα της Σχολής.

γ. Η  Οικονόμειος  Σχολή στον 20ο αι.

Ο  ι.ν  Κοιμήσεως της Θεοτόκου, η Οικονόμειος Σχολή
και στη μέση το υπεραιωνόβιο  κυπαρίσσι.

Μέχρι το 1910 το ελληνικό σχολείο της Τσαριτσάνης στεγαζόταν στην πανάρχαια κατοικία του Κων/νου Οικονόμου. Με σουλτανικό διάταγμα, εκεί ανοικοδομήθηκε  το καλλιμάρμαρο γυμνάσιο, που αποτελούνταν από 3 ορόφους. Προς τιμή του μεγάλου ευεργέτη, Κων/νου Οικονόμου Εξ Οικονόμων, που με τη διαθήκη του άφησε ένα σημαντικό ποσό για την ανέγερσή του, ονομάστηκε από τότε Οικονόμειος Σχολή.

Αξίζει να σημειωθεί ότι κτίστηκε με πολύ μεράκι και τέχνη από ντόπιους μαστόρους, που απέκρυπταν τα μυστικά της τέχνης τους. Το σχέδιο εκπόνησε ο λαρισαίος μηχανικός Αστεριάδης, ο οποίος δεν δέχτηκε αμοιβή. Λειτούργησαν Σχολεία όλων των βαθμίδων, όπως Δημοτικό, ημι-Γυμνάσιο (Ελληνικό  Σχολείο),  Αστική Σχολή  Θηλέων (Παρθεναγωγείο). Μετά την  απελευθέρωση  του  1912 η Οικονόμειος  Σχολή εξελίχθηκε σ” ένα από τα πρότυπα  γυμνάσια του κράτους, το  μοναδικό στην επαρχία  Ελασσόνας.

Η Οικονόμειος Σχολή πυρπολήθηκε από τους Γερμανούς στις 20 Αυγούστου του 1944 και ανοικοδομήθηκε το 1956 με δωρεά του Τσαριτσανιώτη  Θεμιστοκλή Βούλγαρη, και εράνους των αποδήμων Τσαριτσανιωτών της Αμερικής και κατοίκων της Τσαριτσάνης. Το 1956 – 1957  έγινε παράρτημα του μοναδικού τότε Γυμνασίου της επαρχίας Ελασσόνας. Το αρχείο φυλάσσεται στο 1ο Λύκειο Ελασσόνας. Το 1964-1965 έγινε ανεξάρτητο Γυμνάσιο Τσαριτσάνης.  Το 1976 – 1977  δημιουργήθηκε το Λύκειο Τσαριτσάνης,  το οποίο  καταργήθηκε με τις συγχωνεύσεις του 2010-2011. Από το 2015-2016  λειτουργεί ως Γυμνάσιο με Λυκειακές Τάξεις.

Η Οικονόμειος Σχολή δεσπόζει σήμερα στο χώρο και επιβάλλεται με τη μοναδική της παρουσία, αναλλοίωτη στο χρόνο .

Κάθε χρόνο τελείται Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και επιμνημόσυνη δέηση  για τον μεγάλο διδάσκαλο   του γένους Κωνσταντίνο Οικονόμου του «εξ Οικονόμων», την  Κυριακή της Ορθοδοξίας στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Τσαριτσάνη  και ακολουθεί δεξίωση στην «Οικονόμειο Σχολή» για τις αρχές και το κοινό.

ΒΙΝΤΕΟ από τις εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν  την Κυριακή της Ορθοδοξίας το 2013 στην Τσαριτσάνη, όπου κάθε χρόνο πραγματοποιείται το μνημόσυνο του Τσαριτσανιώτη Μεγάλου Διδάσκαλου του γένους Κωνσταντίνου Οικονόμου του Εξ Οικονόμων

 ΠΗΓΗ: ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΣΑΡΙΤΣΑΝΗΣ

Δημοσιευμένο στο Το Σχολείο | 0 σχόλια »